تاریخچه شرکت ملی نفت ایران:

پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت در هشتم آذرماه ۱۳۲۹ درکمیسیون مخصوص نفت مجلس شورای ملی به امضای ۱۷ تن از نمایندگان این کمیسیون رسید. متن این پیشنهاد به قرار زیر است:
"به نام سعادت ملت ایران و به منظور کمک به تامین صلح جهانی امضاکنندگان ذیل پیشنهاد می نماییم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثنا ملی اعلام شود؛ یعنی تمام عملیات اکتشاف، استخراج و بهره برداری در دست دولت قرار گیرد."
در پی اعلام وصول این پیشنهاد، قانون "ملی شدن نفت در سراسر کشور و دو ماه تمدید به کمیسیون نفت جهت مطالعه در اطراف اجرای این اصل" در ۲۹ اسفندماه ۱۳۲۹ هجری خورشیدی، در مجلس شورای ملی و نهایتا در مجلس سنا تصویب و در پی آن شرکت ملی نفت ایران قدم به عرصه حیات گذارد.
اولین هیات مدیره موقت شرکت ملی نفت ایران در پی اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت و پس از خلع ید از شرکت سابق نفت انگلیس در خردادماه ۱۳۳۰ تشکیل شد و پس از آن قوانین جدیدی برای این شرکت نوپا تصویب شد.
تصویب "قانون توسعه صنایع پتروشیمی (با اصلاحات بعدی)" در بیستم تیرماه ۱۳۴۴ و "قانون توسعه صنعت گاز" در ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۳۵۱، چارچوب قانونی فعالیت شرکت ملی نفت ایران را در بحث منابع هیدروکربوری و فرآورده های آن تعیین کرد و علاوه بر آن حدود مشارکت موسسات و شرکت های ایرانی یا خارجی را برای حضور در طرح های تولید محصولات پتروشیمی روشن کرد.
سرانجام با تصویب اولین "قانون نفت" در هشتم مردادماه سال ۱۳۵۳ علاوه بر تعریف اصطلاحات و ضوابط کار در محدوده منابع هیدروکربوری کل کشور، شرح مبسوطی در بحث ارائه و دریافت پیشنهادها، امضای قرادادهای پیمانکاری، شرایط خاتمه قرارداد، محافظت منابع و جلوگیری از آلودگی محیط زیست، حفظ منافع ایران و شرایط تعیین قیمت ارائه شد.
با تصویب اولین "قانون نفت"، "قانون اساسنامه شرکت ملی نفت ایران" نیز در هفدهم خردادماه ۱۳۵۶ در پنج فصل به تصویب رسید.
"کلیات و سرمایه"؛ "موضوع، وظایف، حقوق و اختیارات شرکت"؛ "ارکان شرکت"؛ "ترازنامه و حساب سود و زیان"، ۴ فصل ابتدایی قانون اساسنامه را تشکیل داده و در فصل پنجم این قانون نیز به "سایر مقررات" پرداخته شده است.
پس از آن "اساسنامه شرکت ملی صنایع پتروشیمی" و "اساسنامه شرکت ملی گاز ایران" نیز به ترتیب در ۲۱ آبان ماه ۱۳۵۶ و ۲۵ آبان ماه همان سال به تصویب رسید.
پس از انقلاب شکوهمند اسلامی ایران، با الزام به رعایت برخی اصول و با توجه به خروج کارشناسان خارجی از کشور، تدوین و تصویب قوانین جدید نیز در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفت و بدین ترتیب قانون نفت جدید در نهم مهرماه ۱۳۶۶ به تصویب رسید.

ماموریت اصلی:
شرکت ملی نفت ایران نماد و مظهر استقلال ملی و رکن صیانت از نفت و گاز کشور به عنوان مولفه های اصلی تولید اقتصادی ایران است.
تولید نفت خام و گاز طبیعی و هیدروکربورهای مابع، فراورش و انتقال و بازاریابی و فروش آن به عنوان بخشی از انفال و ثروت ملی و نیز صیانت از این دارایی عمومی ماموریت اصلی شرکت ملی نفت ایران قلمداد می شود، در همین راستا و برای عمل به این ماموریت تجهیز تاسیسات و طراحی مجموعه های صنعتی و تولیدی و آموزش نیروی انسانی بومی و استفاده حداکثری از توان و قابلیت های ملی ایران برای استفاده بهینه از ثروت ملی نیز در زمره ماموریت ها و وظایف حاکمیتی شرکت ملی نفت ایران تلقی می شود.

اهداف و استراتژی سازمانی:
اهداف و سیاست های کلان و بخشی شرکت ملی نفت ایران تابعی از سیاست ها و خط مشی های اساسی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است و بر همین اساس چشم انداز شرکت ملی نفت ایران را می توان در چارچوب استراتژی های کلان اقصاد ملی ایران و اسناد بالادستی معتبر و مهمی همچون سندچشم انداز و برنامه های توسعه پنج ساله رصد کرد.

چشم انداز صنعت نفت و گاز ایران در افق ۱۴۰۴
 با توجه به جایگاهی که صنعت نفت ایران از آن برخوردار است چشم انداز این صنعت از اهمیت بسیاری برخوردار است به طوریکه دراین رابطه اهداف گوناگونی برای آن درنظرگرفته شده است.
کاهش شدت انرژی کشور به کمتر از ۰.۳ (معادل تن نفت خام به ازای هزار دلار تولید ناخالص داخلی به قیمت ثابت سال ۲۰۰۰)، حفظ جایگاه ظرفیت دومین تولید کننده نفت خام دراوپک که مستلزم حفظ فاصله مناسب ازنظرایجاد ظرفیت تولید با سایر رقبای این جایگاه است و دستیابی به جایگاه دوم جهانی در ظرفیت تولید گاز طبیعی با توجه به ضرورت استفاده ازمخازن مشترک از جمله مواردی است که در چشم اندازصنعت نفت مورد توجه قرار گرفته است.
سایرموارد شامل؛ دستیابی به جایگاه اول منطقه به لحاظ ظرفیت پالایشی به منظورایجاد بالاترین ارزش افزوده ازمنابع هیدروکربوری کشور، دستیابی به جایگاه اول منطقه ا لحاظ ارزش تولید مواد و کالاهای پتروشیمیایی به منظورایجاد بالاترین ارزش افزوده ازمنابع هیدرو کربوری کشورو نیل به جایگاه اول فناوری نفت و گازدر منطقه است.

شرح وظایف کلی:
برنامه ریزی، سرمایه گذاری، سازماندهی و اجرای کلیه فعالیت های اکتشاف، بهره برداری، بازاریابی صادرات و فروش نفت خام، گاز طبیعی و مایعات هیدروکربوری در تمامی وسعت خاک کشور و نواحی فلات قاره ایران